Domowe Akwarium Pl

Choroby roślin akwariowych i ich przyczyny

Przyczyny złej kondycji roślin akwariowych

Zdrowy i piękny wzrost roślin zależy od wielu czynników. Ich zła kondycja może być wynikiem warunków środowiskowych (nieodpowiednie parametry wody), niewłaściwej pielęgnacji oraz deficytu lub nadwyżki makro lub mikroelementów. Wiele problemów nie daje jednoznacznej odpowiedzi co do ich przyczyny. Dlatego przed przystąpieniem do planu ratunkowego powinniśmy zawsze wcześniej sprawdzić skład wody w akwarium – zwłaszcza w przypadku dozowania makro lub mikroelementów. Dozowanie wszystkiego lub w większej ilości niż jest to potrzebne nie poprawi sytuacji, a może doprowadzić do nowych, poważniejszych konsekwencji (np. przedawkowanie miedzi może zatruć ryby w akwarium).

Jeżeli wystąpił już problem z roślinami, w pierwszej kolejności powinniśmy sprawdzić ilość dwutlenku węgla rozpuszczonego w wodzie, gdyż to właśnie on jest przyczyną większości niepożądanych sytuacji.

W następnej kolejności powinniśmy sprawdzić poziom azotu, fosforu, potasu, żelaza i magnezu, gdyż z niedoborami tych właśnie pierwiastków zmagamy się najczęściej.

Niedobory pierwiastków śladowych (mikroelementów) występują niezmiernie rzadko w przypadku roślin akwariowych.

Akwarium naturalne
Wikimedia/Duc-Viet-Bui/CC A-S A 4.0 I

Pierwiastki mobilne i niemobilne a choroby roślin akwariowych

Istotną wskazówką do wyśledzenia niedoboru konkretnego pierwiastka (bez konieczności używania testów) może okazać się ich podział na pierwiastki mobilne i niemobilne. Podział ten wynika z możliwości transportu przez roślinę określonych pierwiastków, które wcześniej zmagazynowała w swoich komórkach. I tak:

Szybka diagnoza chorób roślin akwariowych

Poniżej znajduje się tabelaryczne zestawienie problemów oraz ich możliwych przyczyn z jakimi możemy się spotkać podczas uprawy roślin akwariowych.

ProblemPrzyczynaUwagi
Zahamowanie wzrostu rośliny (krótkie i cienkie pędy, roślina jest strzelista i wątła)
  • niedobór dwutlenku węgla
  • niedobór azotu, fosforu, potasu, cynku, siarki, molibdenu;
  • zbyt duże pH wody;
  • zbyt niska temperatura podłoża;
  • gnijące podłoże;
  • zbyt duża twardość węglanowa;
  • niedobór światła;




- poprawić cyrkulację wody w akwarium;
Karłowacenie rośliny (w całości)
  • niewłaściwa barwa światła;
  • za słabe oświetlenie;
  • niedobór dwutlenku węgla;
  • za wysoka temperatura wody;
Zahamowanie wzrostu roślin pływających
  • niedostateczna ilość światła;
  • zbyt mała przestrzeń (prześwit) między pokrywą akwarium a powierzchnią wody;
  • niedostateczna wentylacja w obszarze prześwitu;
Wydłużone, cienkie pędy i blaszki liści (roślina rośnie na wysokość a nie na boki)
  • zbyt słabe oświetlenie;
  • nieodpowiednie widmo światła;
Gnicie krawędzi liści i łodyg, zrzucanie liści, obumieranie
  • szok środowiskowy spowodowany przesadzeniem rośliny (często tak się dzieje ze zwartkami);
  • nieodpowiednia temperatura wody;
Nekroza (martwica) – obumarcie komórek i tkanek rośliny
  • niedobór wapnia;
  • niedobór potasu;
  • niedobory boru;
  • nadmiar azotanów w akwarium;
- nekroza objawia się początkowo na nowych liściach;
- nekroza objawia się początkowo na starych liściach;

-podmiana części wody;
Biało-szary osad wapienny na liściach roślin
  • niedobór dwutlenku węgla;
- niektóre gatunki roślin (np. nurzańce, moczarka lub z rodzaju Echinodorus) posiadają zdolność asymilowania dwutlenku węgla z wodorowęglanu wapnia. Składnikiem ubocznym tego procesu jest wytwarzanie nierozpuszczalnego w wodzie węglanu wapnia, który osadza się na liściach roślin.
Chloroza (zanik chlorofilu u roślin) – stopniowe blednięcie blaszki do jej zżółknięcia
  • niedobór azotu;
  • niedobór magnezu;
  • niedobór żelaza;
  • niedobory manganu;
  • niedobory miedzi;
  • niedobory molibdenu;
  • niedobory składników pokarmowych: potasu, siarki, chloru, cynku, boru;
  • nagromadzenie wapnia w podłożu;
  • nagromadzenie fosforanów w roślinie;
- bardziej widoczne na starych liściach niż nowych, liście nie opadają;
- widoczna na starych liściach;
- w pierwszej kolejności na młodych liściach;
- plamy z czasem brązowieją;
- nowe liście;
- przy niedoborze Mo chloroza występuje w późniejszym stadium;
Żółknięcie liści rośliny, unerwienie zielone
  • niedobór żelaza;
  • niedobór magnezu;
  • niedobór potasu;
  • niedobór manganu;
- w pierwszej kolejności na młodych liściach;
- w pierwszej kolejności na starych liściach;
- stare liście;
Zmiana zabarwienia liści na niebieskawo-zieloną
  • niedobór molibdenu;
- stare liście;
Ciemniejszy kolor blaszki, fioletowoczerwony od spodu
  • niedobór fosforanów;
Wybarwianie się liści na czerwono (niektóre gatunki)
  • niedobory azotu;
Czerwone użyłkowanie liści
  • niedobory siarki;
Brązowe plamy na liściach
  • niedobór fosforanów;
  • nadmiar żelaza;

- podmiana części wody;
Deformacja i karłowacenie liści
  • znaczne niedobory azotu;
  • niedobór żelaza;
  • niedobór wapnia;
  • niedobory miedzi;
  • niedobory cynku;
  • niedobory boru;
- nowe liście;
- nowe liście;
Zwijanie liści na brzegach
  • niedobory wapnia;
  • niedobory cynku;
Obgryzione liście, gładko wycięte dziurki w blaszce liściowej
  • ślimaki;
  • ryby roślinożerne;
Opadanie starszych liści
  • nieodpowiednie oświetlenie;
  • zbyt ciasno posadzone rośliny;
  • niedobór fosforanów;
  • niedobór potasu;
Obumieranie nowych liści
  • znaczne niedobory żelaza;
  • niedobory boru;
Zmniejszenie tempa rozwijania się nowych liści i korzeni
  • niedobory manganu;
Gnicie korzeni roślin
  • niewłaściwa granulacja podłoża;
  • niewłaściwe posadzenie rośliny (np. całkowite przysypanie kłącza);
  • zbyt duża ilość substancji organicznej w podłożu (np. torfu);
  • niedobory tlenu w podłożu niezbędnego do właściwej wymiany gazowej;
  • niedobory boru;
Łamliwość łodygi
  • niedobory wapnia;
  • niedobory manganu;
Krótsze międzywęźla, mniejsze liście
  • niedobory cynku;
  • niedobory potasu;
Obumieranie stożka wzrostu rośliny
  • niedobory boru;
Nowe pędy żółkną po kilku dniach
  • niedobory żelaza;
Glony
  • nadmiar azotu w zbiornikach z małą ilością roślin (poniżej 30% powierzchni dna akwarium);
  • nadmiar fosforanów w zbiornikach z małą ilością roślin (poniżej 30% powierzchni dna akwarium);
Zagrzybienie roślin
  • niedobory manganu;
Akwarium roślinne
Wikimedia/úlfhams_víkingur/CCA 2.0 G