Cykl życia pasożyta wywołującego tę chorobę można podzielić na trzy etapy (podobnie jak kulorzęska wywołującego ospę rybią). W pierwszej fazie atakuje promienie płetw, skrzela, błonę śluzową wokół oczu, nosa czy wnętrza otworu gębowego ryby oraz jej skórę. Wnika w głębsze warstwy naskórka za pomocą wici, gdzie wydziela enzymy, które częściowo rozpuszczają tkanki i powodują pojawienie się małych białawych guzków. Po nagromadzeniu zapasów żywności opuszcza gospodarza, opada swobodnie, tworzy cysty i rozpoczyna drugą fazę. W tej fazie następuje wielokrotny podział komórki pasożyta wewnątrz cysty. Po osiągnięciu dojrzałości cysty pękają, a pasożyty w postaci pływek szukają gospodarza (trzecia faza biologicznego cyklu). Cały cykl rozwojowy (jego długość) ściśle zależy od temperatury wody oraz natężenia oświetlenia (pasożyt zawiera chlorofil). Najbardziej optymalne warunki to temperatura wody 23-25°C (w takich warunkach pływki mają 24h na poszukiwanie żywiciela zanim zginą, a na nim pozostają przez 3-4 dni) .
2. Rodzaj choroby - typ
Jest to choroba wywołana przez pasożyty.
3. Przyczyna Oodinozy
Przyczyną Oodinozy są Pierwotniaki z grupy bruzdnic Oodiniumpillularis oraz Oodiniumlimnetioum
4. Okoliczności sprzyjające rozwojowi Oodinozy
zakup chorej ryby
obniżenie odporności ryb
przerybianie zbiornika
gwałtowne wahania temperatury wody
skażony pokarm naturalny – świeży lub mrożony
skażony sprzęt akwarystyczny np. siatka
5. Objawy
nadprodukcja śluzu
pojedyncze, drobne, białe kropeczki przypominające proszek, które z czasem tworzą żółto brązowy lub szary aksamitny nalot
ocieranie się ryb
brak apetytu
sklejone lub wystrzępione płetwy
łuszczenie skóry
problemy z oddychaniem – skrzela pokryte śluzem
szybsze poruszanie pokrywami skrzelowymi
6. Metody leczenia Oodinozy
Choroba zazwyczaj diagnozowana jest już w zaawansowanym stadium. Podwyższenie temperatury wody oraz zwiększenie natężenia światła powoduje przyspieszenie biologicznego cyklu pasożyta. Leki skuteczne są tylko w drugim stadium życia pierwotniaka – w fazie swobodnego pływania w poszukiwaniu żywiciela. Dodanie niejodowanej soli (1 łyżka na 5l wody) pomaga rybom łatwiej oddychać. Przed zastosowaniem kuracji usuwamy węgiel aktywny z filtra. Leczenie przeprowadzamy w osobnym zbiorniku, a w akwarium głównym podwyższamy temperaturę do 25-28°C i utrzymujemy taki stan przez kilka dni – pasożyty wyginą same nie odnajdując gospodarza. Sprzęt akwarystyczny (siatki, odmulacze, wężyki, wiadra itp.) dezynfekujemy.
Stosujemy jeden z następujących leków:
siarczan miedzi: podajemy 0,2mg na każdy litr wody, dawkę powtarzamy w razie potrzeby po kilku dniach, kąpiel powinna trwać do 10 dni
tetracyklina: antybiotyk, 1 tabletkę rozpuszczamy w 50l wody
odimor firmy AquariumMünster: dodajemy 1ml na każde 20l wody
trypoflawina firmy Zoolek: kąpiel długotrwała 10ml na każde 20l wody lub kąpiel krótkotrwała 10ml na każde 5l wody
mycocid firmy Zoolek: 1ml na każde 20l wody
omnipur S firmy Sera: 1ml na każde 20l wody.
Po przeprowadzonej kuracji zawsze usuwamy lek z wody poprzez stopniowe podmiany wody oraz zastosowanie filtra z węglem aktywnym.
7. Uwagi dotyczące tej choroby
Choroba często mylona z ospą rybią. Podstawowa różnica to białe plamki przy oodinozie są znacznie mniejsze (często widoczne są dopiero pod pewnym kątem lub odpowiednio oświetlone) oraz jest ona bardziej destrukcyjna dla ryb (kończy się śmiercią).
Choroba bardzo zaraźliwa.
Cykl biologiczny pasożyta przebiega najszybciej w optymalnych dla niego warunkach (temperatura wody, natężenie światła). W pozostałych warunkach ten cykl ulega spowolnieniu (zaciemnianie akwarium nie zabije pasożyta).
Szczególnie podatne na chorobę są młode rybki (narybek) oraz ryby labiryntowate, karpieńcokształtne (m.in. szczupieńczykowate, karpieńcowate, strumieniakowate, walencjowate), danio oraz złote rybki.
8. Zapobieganie
kwarantanna dla nowych ryb, roślin, ślimaków i innych zwierząt akwariowych
profilaktyczne kąpiele dla nowych rybek
właściwa obsada zbiornika
dezynfekcja elementów dekoracyjnych
9. Linki zawierające dodatkowe informacje na temat Oodinozy